Atıkların geri kazanım veya nihai bertaraf tesislerine ulaştırılmasından önce biriktirilmesini düzenleyen “Atık Ara Depolama Tesisleri Tebliği” 26.04.2011 tarih ve 27916 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi. Tebliğde ara depolama tesislerinin kurulmasına ve işletilmesine yönelik olarak belirlenen yeni kriterler arasında öne çıkan başlıklar şöyle:
- Açık ve kapalı alanın depo tabanı sızdırmaz malzemeden yapılacak, elektrik mekanik alt yapısı patlatmazlık özelliğine sahip olacak.
- Tesiste acil durum önlemleri alınacak ve tesiste acil durum araçlarınca kullanılabileceği nitelikte olacak.
- Tesiste laboratuar ve elektrik-mekanik altyapı, gazların patlama riski, yanıcı sıvıların ve paslandırıcı/aşındırıcı atıkların bulunması göz önüne alınarak elektrik tesisatında patlatmazlık malzeme kullanılması zorunlu olacak.
- Tesisin güvenli ve mevzuata uygun işletilmesinden sorumlu en az bir tane sorumlu mühendis bulundurmak zorunlu olacak.
- Atık ara depolama tesislerinde depolama süresi, atıkların miktarına bakılmaksızın bir yıl ile sınırlandırılırken, bu süre zorunlu hallerde Bakanlığın uygun görüşü ile uzatılabilecek.
Mali Sorumluluk Sigortası Zorunlu Hale Geldi
Atık ara depolama tesislerinin çevre ve insan sağlığına zarar vermeden işletilmesi amacıyla Çevre Kanunu’nun üçüncü maddesinde belirtilen ekonomik araçlar Tebliğde kullanıldı.
Buna göre; her yıl Hazine Müsteşarlığınca belirlenen tarife ve talimat doğrultusunda mali sorumluluk sigortası yaptırılması zorunlu hale getirildi.
Ayrıca Atık ara depolama tesisleri işletmecilerine, tesisin gerek işletilmesi sırasında gerekse işletme sonrası doğabilecek çevre zararlarının giderilmesi ve tesiste depolanan atıkların nihai bertarafı amacı ile sabit yatırım maliyetinin en az iki katı tutarında ve 500 bin TL’den az olmamak kaydı ile kesin ve süresiz teminat mektubunu Bakanlığa verme yükümlülüğü getirildi.
Öte yandan, Tebliğ yayımlanıncaya kadar Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğine göre lisans almış mevcut ara depolama tesislerinin Tebliğde öngörülen hususlara iki yıl içerisinde uyum sağlaması ve bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar yapmış oldukları protokolleri, Tebliğin yürürlüğe girmesini takiben üç ay içerisinde Bakanlığa vermekle yükümlü kılındı.
2011 Atık Yönetimi Sempozyumu’nda konuşan Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürü Prof. Dr. Cumali Kınacı, ülkemizde hızlı ekonomik büyüme, şehirleşme, nüfus artışı ve refah seviyesinin yükselmesi atık türleri ve miktarındaki artış her bir atık türü için ayrı yönetim sistemi kurmak yerine tüm atıkları içine alan entegre bir yaklaşımın gerekliliğinin ortaya çıktığını söyledi.
Entegre atık yönetiminin temelinin, atık yönetimi, atık önleme, atık azaltma, yeniden kullanım, geri dönüşüm, enerji geri kazanma, bertaraf hiyerarşisine dayandığını kaydeden Kınacı, 2003 yılından itibaren çevre mevzuatı ile alakalı büyük bir gelişme sağlandığını söyledi. Bu çerçevede; atık yönetimi konusunda mevzuat-uygulama, AB ve uluslararası kuruluşlar nezdinde kalıcı düzenleme ve çalışmaların gerçekleştirildiğini vurgulayan Kınacı, yürürlüğe giren atık yönetimine ilişkin mevzuatın sektörel yatırıma ivme kazandırdığını, ekonomik anlamda dinamik, güçlü bir yapının oluşmasının yanı sıra ciddi bir istihdam kaynağı oluşturduğunu kaydetti.